Για να διαπιστώσει κανείς το μέγεθος της αποτυχίας όλων μας -πολιτών και πολιτείας- δεν χρειάζεται να πιάσει τα μεγάλα θέματα. Φαίνεται ανάγλυφα και στα πιο μικρά, τα καθημερινά.
Ένα εξάμηνο μετά την ισχύ του νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος κανένας και πουθενά δεν τον εφαρμόζει. Από το κέντρο της Αθήνας ως το πιο ακριτικό χωριό, σε καφενεία, ταβέρνες, μπαρ, βιβλιοπωλεία, ξενυχτάδικα, παντού όσοι θέλουν καπνίζουν αβέρτα και...
χωρίς πρόβλημα*.Τι σημαίνει αυτό;
Το συζήτησα με φίλους που έχουν μαγαζιά και απλούς θαμώνες και όλοι καταλήγουν ότι φταίει ο νόμος.
“Εμένα μου επιβάλλει να ρίξω ένα σωρό λεφτά εν μέσω κρίσης για να έχω και καπνιστές ειδάλλως μου το απαγορεύει εντελώς, ενώ στον απέναντι, που έχει μικρή αίθουσα, αλλά έκλεισε και όλη την πίσω αυλή, του το επιτρέπει -τι να κάνω;”
Είναι το ένα επιχείρημα, και το άλλο:
“Μα δεν μπορεί να μετατρέπει τον επιχειρηματία σε αστυνόμο που είτε θα δυσαρεστήσει τον πελάτη αναγκάζοντάς τον να σβήσει το τσιγάρο είτε θα του επιβάλει το πρόστιμο…”
Καθώς όμως τρώγαμε τις προάλλες σε ένα μικρό, πολύ μικρό εστιατόριο στα Ζαγόρια, που χωράει – δεν χωράει 4 τραπέζια, κι έβλεπα τους καπνίζοντες θαμώνες να ανάβουν τις τσιγαρούμπες τους τη μια μετά την άλλη και τα παιδάκια να τριγυρίζουν μέσα στην αιθάλη, ανάμεσα στα τραπέζια μας, συνειδητοποίησα ότι ειδικά για ένα τέτοιο θέμα δεν μπορεί να φταίει πάλι ο απρόσωπος νόμος.
Όχι.
Φταίει η γαϊδουριά που προσωποποιείται στον καθένα από μας που ανάβει το τσιγάρο του χωρίς να σέβεται τον διπλανό του, γιατί έτσι γουστάρει, έτσι την βρίσκει, έτσι διασκεδάζει, έτσι νιώθει, έτσι θέλει.
Ναι, η μη εφαρμογή του νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος αποδεικνύει ότι δεν είμαστε ούτε επαναστάτες, ούτε ανήσυχοι, ούτε μάγκες, ούτε ανυπάκουοι, ούτε εξεγερμένοι, ούτε ανυπότακτοι.
Όχι, είμαστε απλώς γαϊδούρια.
*Εξαίρεση φυσικά τα Starbucks, στα οποία από τότε που άνοιξαν ποτέ και κανένας δεν διανοήθηκε να καπνίσει εκεί -ενδιαφέρον, έτσι;